سازمان دامپزشکی کشور

امروزه اسبها بین شهرها،کشورها و حتی قاره ها به دلایلی از جمله خرید و فروش، رقابتهای ورزشی، تولید مثل و ... ،توسط وسایل نقلیه و هواپیما جابجا می شوند. برای اسبهایی که فعالیت ورزشی یا تولید مثلی دارند جابجائی جزء جدائی ناپذیر زندگی آنها است.شایان ذکر است اسبها پس از انسانها دومین موجوداتی اند که توسط هواپیما جابجا می شوند. اولین جابجائی هوائی اسب در دهه 1920 شروع شد و پس از دهه 1950 بعنوان یک روش حمل و نقل اسب عمومیت یافت.در برخی از این جابجائی ها بیش از 100 اسب در یک پرواز جابجا می شود. شرکتهای خاصی در کل دنیا وجود دارند که جابجائی اسب را بین کشورها انجام می دهند. در حالی که برخی از اسبها بخوبی با جابجائی آداپته شده اند برخی دیگر در جابجائی چه توسط خودرو یا هواپیما دچار تنش و استرس فراوان می گردند. گفته شده است که یک ساعت جابجائی اسب توسط وسائل نقلیه برابر با یک ساعت پیاده روی اسب می باشد.اکثر اسبها 5% از وزن بدن خود را در یک جابجائی از دست می دهند که در این خصوص فاکتورهائی از جمله دمای هوا، رطوبت، تکانهای طول سفر،کیفیت هوای محیط و سلامتی دام قبل از حمل و نقل در موفقیت آمیز بودن سفر نقش بسزائی را ایفا می نماید.

دکتر امیر جوادی کارشناس اداره دامپزشکی شهرستان قزوین با بیان مطالب فوق توصیه هائی بشرح ذیل جهت کاهش آسیب های ناشی از حمل و نقل به اسب در طول مسیر را به اسبداران ارائه نمود.

1. قرار دادن آب و خوراک کافی و باکیفیت در طول مسیر . توصیه می شود هر 4 ساعت،  اسب به آب دسترسی داشته باشد.


2. جلوگیری از قرار گرفتن طولانی در ترافیک خصوصاً در مناطق با آلودگی شدید و گرم زیرا که ممکن است دمای داخل اسبکش حتی تا 20 درجه گرمتر از بیرون باشد.


3. وجود کیف کمکهای اولیه دامپزشکی در هر اسبکشی ضروری است و این کیف بایستی حاوی وسایل بانداژ، قیچی، تب سنج، مواد ضدعفونی کننده ، داروهای ضد درد و سرم باشد.


4. جابجائی یا حمل و نقل کمتر از 3 ساعت یا 800 کیلومتر( با هواپیما) معمولاً منجر به بیماری در دام نمی گردد و دام نبایستی روزی بیش از 12 ساعت بطور مداوم در حال حمل و نقل باشد و در صورت طولانی بودن مسیر بایستی دام حداقل 8 ساعت در یک اصطبل نگهداری شود و آب و خوراک در اختیار داشته باشد تا مجدد سفر ادامه پیدا کند.


5. رفتار اسب در طول مسیر بایستی به دقت بررسی شود و در صورت مشاهده بی حالی یا استرس بیش از حد نیاز به تماس با دامپزشک جهت اخذ مشاوره می باشد.


6. بسیار مهم است که جهت جلوگیری از ایجاد مشکل در دستگاه تنفس اسب در طول سفر از یونجه فاقد گرد وخاک استفاده شود و این یونجه در داخل توری قرار گیرد.


7. رعایت این نکته بسیار با اهمیت است که سر اسب نبایستی به حدی بالا باشد که در پاکسازی دستگاه تنفس در طول سفر مشکل ایجاد کند زیرا که باعث مشکلات تنفسی در اسب می گردد.